ေန႔စဥ္အသံုးျပဳေသာ Linux commands

                     

ကြ်န္ေတာ္ခုရွင္းျပမယ့္ command ေတြက အသံုး၀င္ျပီး command prompt သို႔မဟုတ္ Terminal
အသံုးျပဳသူတုိင္း အသံုးမ်ားေသာ Command ေတြျဖစ္ပါတယ္။command ေတြကိုအသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္
ကြ်န္ေတာ္တို႔အလုပ္ကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႔ျပီးေျမာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ Terminal တစ္ခုကိုပဲဖြင့္ထားလုိက္
ရံုနဲ႔ ဟိုသြားဒီသြားဟိုကလစ္ဒီကလစ္လုပ္စရာမလုိပဲ တစ္ေနရာထဲမွာပဲစာထုိင္ရိုက္ယံုေလးပါ။

၁. cd =change directory
cd ဆိုတာ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ႔ေနရာေတြသြားဖုိ႔အသံုးျပဳတာျဖစ္ပါတယ္။သြားခ်င္တဲ့ေနရာဆိုတာက
folder တစ္ခုကေန folder ကိုေရာက္ေအာင္သြားတာကိုဆိုလုိတာပါ။ Window မွာေတာ့ folder
လုိ႔ေခၚပါတယ္ ။ Linux မွာေတာ့ကြ်န္ေတာ္တို႔ Directory လို႔ပဲေခၚပါတယ္။ Folder ကေန ေနာက္ဖိုတာ
တစ္ခုကိုပဲသြားလုိ႔ရတာမဟုတ္ပါဘူး ေရာက္ပတ္လည္ေနလုိ႔ရပါတယ္။ ဥပမာ ကိုယ္ခုသံုးေနတဲ့ user
အေကာင္႔နဲ႔တစ္ျခား အသံုးျပဳသူေတြအေကာင့္ရဲ႔ home folder ေတြကို၀င္ၾကည့္တာတို႔ ဖုိင္ေတြသြားထည့္ေပးတာတို႔လုပ္ဖို႔အတြက္ သူတုိ႔ရဲ႔ home folder ကိုအရင္သြားဖုိ႔လိုပါတယ္။အဲ႔ဒီကိုသြားဖုိ
အတြက္ဒီ command ကိုသံုးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
Example ...

$cd /home/pinlonthar/
လို႔ရိုက္လုိက္ရင္ home folder ထဲမွာရွိတဲ႔ pinlonthar folder ထဲကိုေရာက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
ကဲခု pinlonthar ဆိုတဲ႔ဖုိတာထဲကိုေ၇ာက္ပီပဲဆိုပါစို႔ .ဒီ Pinlonthar ဖိုတာထဲမွာရွိတဲ႔ Downloads
ဆိုတဲ့ဖိုတာကိုထပ္သြားခ်င္တယ္ဆိုရင္
$cd Downloads လုိ႔ရိုက္ထည့္လုိက္တာနဲ႔ Downloads ဖိုတာထဲကိုေ၇ာက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

၂. ls =list
ls က ကိုယ္ေရာက္ေနတဲ့ေနရာသို့မဟုတ္ ဖိုတာတစ္ခုရဲ႔အထဲမွာဘယ္ဖိုင္ေတြရွိတယ္ဘယ္ဖိုတာေတြရွိ
တယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုနကေျပာသလို Downloads ဆိုတဲ႔ဖိုတာလည္းေရာက္ေ၇ာ
ဖုိတာထဲမွာကိုယ္ဘာေတြေဒါင္းလုပ္ထားလည္း ဘာဖုိင္ေတြထည့္ထားလည္းဆိုတာၾကည့္ဖုိ႔
ls ကိုရိုက္ထည့္ေပး၇မွာျဖစ္ပါတယ္။ ls လုိ႔ရိုက္ထည့္လိုက္တာနဲ႔ ကအဲ့ဖိုတာထဲမွာရွိသမွ်ဖုိင္ေတြဖိုတာေတြအားလံုး လာျပမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ
$ ls /home/pinlonthar
လို႔ရိုက္လုိက္ရင္ pinlonthar ဘာေတြရွိလည္းဆိုတာလာျပမွာျဖစ္ပါတယ္။

၃. rm =remove
rm ဆိုတာကေတာ့ ျဖတ္တာပါ ။ဖုိင္ေတြျဖတ္မယ္ဖိုတာေတြျဖတ္မယ္ေပါ့။ ဥပမာ
$rm pinlonthar.txt
လို႔ရိုက္ထည္႔လုိက္ရင္ pinlonthar.txt ဆိုတဲ့ဖုိင္ကိုျဖတ္လုိက္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဖိုတာကိုေတာ့ဒီလိုလြယ္လြယ္နဲ႔ျဖတ္လုိ႔ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ၾကားမွာ option ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။
$rm -rf pinlonthar (folder ျဖစ္သည္)
ၾကားမွာ -rf လုိ႔ထည့္ေပးလုိက္ရင္ျဖတ္လုိ႔ရပါပီ။ -rf ဆိုတာက recursive force ျဖစ္ပါတယ္။ဘာမွလာ
ေမးေတာ့မွာမဟုတ္ပါဘူးတစ္ခါထည္းျဖတ္ျဖစ္လုိက္မယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။

၄.mkdir=make directory
ဒီ command ကေတာ့ ဖိုတာေဆာက္ဖုိ႔အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ဥပမာ
$mkdir pinlonthar လို႔ရိုက္ထည့္လုိက္ရင္
pinlonthar ဆိုတဲ႔နာမည္နဲ႔ဖိုတာေဆာက္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၀င္းဒိုးမွာေတာ့ right click >>>create new folder နဲ႔တူတူပါပဲ ။

၅.touch= create file
ဖိုင္ေဆာက္ဖို႔အတြက္အသံုးျပဳရမယ့္ command ျဖစ္ပါတယ္။ဥပမာ
$touch pinlonthar.text
ဆိုတာနဲ႔ pinlonthar ဆိုတဲ႔ text ဖုိင္ကိုေဆာက္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၀င္းဒိုးမွာဆိုရင္ေတာ့
right click >> create new file နဲ႔တူတူပါပဲ ။ကိုယ္ေဆာက္ထားတဲ႔ဖိုင္ရလားမရလားဆိုတာ
စစ္ဖုိ႔အတြက္ ls လို႔ရိုက္ထည့္ၾကည့္လုိက္ပါ ။pinlonthar.text ဆိုတာေပၚေနမွာျဖစ္ပါတယ္။

၆.nano=create file or configure file
nanoကေတာ့ touch နဲ႔သိပ္မကြာပါဘူး ။ဖိုင္ေဆာက္တာပါပဲ ။touch ကေတာ့ေဆာက္ယံုသက္သက္ပါ
၀င္ေရးဖုိ႔အတြက္မပါပါဘူး။ nano ကေတာ့ Note pad နဲ႔တူပါတယ္။ ဖုိင္ကိုေဆာက္မယ္တစ္ခါထည္း
စာပါ၀င္ေရးလုိ႔ပါတယ္။
ဥပမာ ။ $nano pinlonthar.txt ဆိုတာနဲ႔ အဲ့ဖိုင္ထဲမွာ ဲ့ကိုယ္ဘာေတြေ၇းမယ္ထည့္မယ္ဆိုတာအဆင္သင့္ျဖစ္ပီးသားပါ။ျပီးရင္အဲ့ထဲမွာ စာေလးသံုးေလးေၾကာင္း
ေလာက္ေရးလုိက္ပါ့ ။ဖုိင္ save ဖို႔အတြက္ ctrl+o enter ctrl+x လို႔နိပ္လုိက္ရင္ ဖုိင္ကို save လုပ္ေပးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဖုိင္ထဲမွာကိုယ္ေရးထားတဲ႔စာေတြျပန္ဖတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေကာ ဘယ္လုိလုပ္မွာလည္း ... လြယ္လြယ္ေလးပါ ။


၇.cat=ေၾကာင္မဟုတ္ဘူးေနာ္ :P
cat ဆိုတဲ႔ command ကေတာ႔ ဖိုင္တစ္ခုထည္းမွာ ကိုယ္ေရးထားတဲ႔စာေတြျပန္ဖတ္ဖုိ႔အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။
$cat pinlonthar.txt လုိ႔ရိုက္လုိက္ရင္ ခုနက ဖုိင္ထဲမွာေရးထားတဲ့စာေတြ လာျပမွာျဖစ္ပါတယ္ ။